Zarys historyczny

Miasto Katowice zajmuje obszar 164,5 km2 i zamieszkuje je 325 tys. osób. Jest dziesiątym co do wielkości miastem w kraju, graniczącym z 9 miastami, z którymi tworzy sąsiedzki zespół miejski liczący 1,15 mln mieszkańców. Ponadto przynależy do dwumilionowej Aglomeracji Górnośląskiej. Przez Katowice przebiegają główne arterie drogowe i kolejowe, łączące Polskę z Europą we wszystkich kierunkach. Dostępność komunikacyjną miasta zapewniają, przebiegające przez województwo śląskie, korytarze transeuropejskiej sieci transportowej, tj.:
korytarz III - Berlin - Wrocław - Katowice - Kraków - Lwów obejmujący: linię szybkiej kolei transeuropejskiej: E30 - Zgorzelec - Wrocław - Katowice - Kraków - Medyka oraz przebiegającą przez miasto autostradę A-4
korytarz IV - Gdańsk - Katowice - Żylina obejmujący: linię szybkiej kolei transeuropejskiej: E65 - Gdańsk - Warszawa - Katowice - Zebrzydowice oraz planowaną w bezpośrednim sąsiedztwie miasta autostradę A-1
Struktura ludności Katowic według grup ekonomicznych przedstawia się następująco:

• w wieku produkcyjnym jest 64% mieszkańców
• w wieku przedprodukcyjnym 19%
• a w wieku poprodukcyjnym 17%.
  

Katowice charakteryzują się dobrze wykształconym systemem szkolnictwa wyższego i oświaty. Na terenie miasta studiuje 80 tys. studentów, natomiast w Aglomeracji Górnośląskiej około 145 tys. osób. Obszar Katowic zamieszkuje 50 tys. dzieci i młodzieży w wieku szkolnym.

Ulica 3-go Maja i Stawowa w Katowicach - przemiany historyczne

W roku 1856 - prawie 250 lat po tym, jak właścicielka dóbr mysłowickich Katarzyna Salomonowa wykupiła od Jana, Jakuba i Mateusza Boguckich kuźnicę, wieś Katowice – opracowano pierwszy plan zabudowy Katowic, obejmujący tereny dominalne, autorstwa inspektora dóbr katowickich arch. Nottebohna. Plan obejmował przede wszystkim uporządkowanie zabudowy oraz wytyczenie dwóch placów: rynku i obecnego Placu Wolności połączonych reprezentacyjną ulicą – obecną ulicą 3-go Maja.
Na Placu Wolności w części zachodniej zbiegały się drogi w kierunku Mikołowa i Załęża, w rynku krzyżowały się drogi w kierunku Mysłowic, Wełnowca, Królewskiej Huty i Brynowa. Centrum handlowo-usługowe zlokalizowano wzdłuż ulic, pomiędzy placami a torami kolejowymi, zakłady przemysłowe usytuowano po północnej stronie Rawy.

• W 1857 roku przy obecnej ulicy Stawowej uruchomiono hutę „Jakub” wraz z odlewnią i kuźnią z napędem parowym (zlikwidowanym w końcu XIX w). Trwa rozwój przemysłu na tym terenie
• W 1860 roku wzniesiono pierwszy parafialny kościół katolicki w pobliżu ob. Placu Wolności.
• Około 1860 roku – budowa synagogi przez budowniczego Ignacego Grenfelda, na rogu ob. ul. 3-go Maja i ul. Słowackiego. 4.09.1862 r nastąpiło poświęcenie synagogi.
• 11 VI 1865r. – po długich staraniach Grundmanna i Holzego wystawiono dokument nadający Katowicom prawa miejskie
  
• 1865r. – sporządzono kilkusekcyjny plan katastralny Katowic, na którym naniesiono szczegółowy podział na działki oraz zabudowę i sieć dróg
• 1869r. – Rodzina Thiele – Winclerów odsprzedała miastu teren pod rynek oraz przylegające do niego działki budowlane
• 1872r. – właściciele tartaku bracia Goldsteinowie wybudowali reprezentacyjną siedzibę przy obecnym Placu Wolności
• 1874r. – otwarto gimnazjum dla dziewcząt (obecnie Ulica 3-go Maja)
• 1874r. – wzniesiono pierwszy budynek ratusza przy placu rynkowym (w miejscu obecnego Teatru)
• 1875r. – zakończono zabudowę rynku, głównie kamienicami ze sklepami i restauracjami, wybrukowano ul. Św. Jana pomiędzy rynkiem, a dworcem kolejowym
• 1876r. – ukończono regulację obecnego Placu Wolności
• 1889r. – wzrasta znaczenie Katowic – spowodowane jest to utworzeniem wielkiego koncernu – spółki akcyjnej „Kattowitzer Aktien Gesellschaft”, z połączenia kopalń i hut Thiele – Winclerów, w oparciu o kapitały towarzystwa ubezpieczeń „Concordia” w Kolonii i Banku Drezdeńskiego
• 1892r. – data wykupienia gazowni przez miasto, rozpoczęto zakładanie oświetlenia gazowego
• 1892r. – uruchomiono pierwszą linię tramwajów konnych
• 1914-1918r. – I wojna światowa. Dla Katowic to okres koniunktury gospodarczej
• 17 VIII 1919r. – wybuch pierwszego powstania śląskiego
• 18/19 VII 1920r. – wybuch drugiego powstania śląskiego
• 20 III 1921r. – w Katowicach odbył się plebiscyt
• 2/3 V 1921r. – wybuch trzeciego powstania śląskiego
• 20 X 1921r. – zapada decyzja o podziale Śląska. Katowice stają się największym miastem w polskim obszarze.
• W 1922r. zostają stolicą województwa śląskiego.
• 1922-1926r. – w mieście prowadzonych było wiele prac porządkowych, m.in. założono oświetlenie elektryczne przy głównych ulicach, w tym przy ul.3-go Maja
• po1922r. – Katowice stają się siedzibą wielu koncernów
• 1924r. – powstają Wielkie Katowice. Obszar miasta poszerzył się. Opracowano plan rozwoju przestrzennego Katowic
• 1939r. – przyłączenie do Rzeszy terenu województwa śląskiego
• 1940r. – Katowice stolicą prowincji górnośląskiej, w skład której weszły rejencje katowicka i opolska
• 27 I 1945r. – wyzwolenie Katowic spod okupacji
• 11 III 1945r. – Katowice zostają stolicą województwa śląsko-dąbrowskiego
• 1954r. – opracowano plan perspektywiczny zagospodarowania przestrzennego Katowic